Tytuł pracy biegnie od wideo, poprzez historyczny, optyczny nośnik – taśmę filmową, do generalnego pojęcia nadającego sens wszelkim sposobom wyjścia człowieka poza narzędzia ciała, ręki i oka-maszynę. To odwrócenie biegu historii zapisu ruchomego obrazu.

Instalacja Józefa Robakowskiego, twórcy tak awangardowego, jak i uniwersalnego, zbiera kilka kluczowych dla jego praktyki artystycznej obszarów w jeden obiekt.

W performansie zrealizowanym w trakcie festiwalu WRO: Monitor Polski w 1994 roku, Piotr/Peter nadaje fizyczną wartość całkowicie niematerialnemu pojęciu drop—out, jakim w obrębie techniki taśmy video określano brak niewielkiego fragmentu w obrazie, dziurę wewnątrz kadru widoczną jako zerwanie, dziurawy, lekko uszkodzony obraz.

Uszkodzenie, wynikające z przypadkowego, niewłaściwego ułożenia się cząstek magnetycznych na podłożu taśmy wideo dające efekt dropu, w performance powodowane jest użyciem igły, którą artysta dziurawi taśmę i własne ciało, które ta taśma oplata. Zanim artysta owinie się taśmą, wydostawszy ją z pudełka kasety, wykonuje na niej przedtem, przy pomocy kamkodera, rejestrację, filmując w zbliżeniu swój tors i głowę w autoportretującym zapisie kamerą zwróconą obiektywem ku sobie, trzymaną w krążącej wyciągniętej ręce. Przebita, ponakłuwana taśma, ze śladami stygmatycznych kropli krwi powraca do pudełka, starannie domkniętego przez artystę.

Uszkodzona taśma jako jedyny w swoim rodzaju obiekt staje się nie tylko materialnym nośnikiem zapisanego elektronicznie obrazu, ale współczesna wersją relikwii, tą mieszanką symbolicznego i zmysłowo—materialnego, o niejasnym statusie oryginału, nie do powielenia w dobie wydawałoby się uniwersalnej i nieskończonej mechanicznej reprodukcji. Peter Style kwestionuje status kopii, ale i oryginał jest uszkodzony. Sam akt performansu, odbywający się w studio TV, jest przecież rejestrowany, moment performansu rejestrowany kamerami studia, na taśmach zapisu sprzed kilkunastu lat też widać zerwania. Technika i narzędzia w swej autonomicznej relacji wobec ciała/materialności poddają się procesowi destrukcji, uruchomionej momentem ucieleśniania z woli artysty lub dzięki niej uświadomionej.

Tekst: Violetta Kutlubasis-Krajewska, 2008

Działanie Władysława Kaźmierczaka Crash było pierwszym performansem emitowanym na żywo w telewizji publicznej w Polsce. Sam fakt bezpośredniej transmisji należy zresztą do wewnętrznej natury tej pracy nadanej w porze, gdy na innych kanałach prezentowane były wieczorne wiadomości. Jest to czas, w którym w Polsce pojawiają się coraz liczniejsze stacje telewizyjne, a wraz z nimi przeskakiwanie widzów z kanału na kanał.

Sytuacja osobistego zagrożenia artysty starającego się zejść z chybotliwej konstrukcji i tym samym opuścić publiczną przestrzeń telewizyjnego studia jest montowana na przemian z zarejestrowaną przez reporterów absurdalną interwencją policji pacyfikującej spontaniczną manifestację młodzieży witającej pierwszy dzień wiosny. Działanie Kaźmierczaka w szczególny sposób miesza osobisty gest artysty ze sferą informacyjną.

Język telewizji jest już nowy, propagandowa nowomowa poprzedniego okresu dawno ustąpiła miejsca ekspozycji obrazów przemocy i gwałtu tak typowych dla współczesnych newsów. Mentalność policji jest zaś jeszcze niewyklarowana, po kilku latach transformacji policja nie wie jak reagować: po staremu czy po nowemu.

Instalacja wideo składa się z dwóch wielkoformatowych rzeźb – szmacianych lalek wyposażonych w ludzkie głowy, które wchodzą w dialog ze sobą. Gadają, prowadzą banalną-intelektualną rozmowę, momentami spierając się na temat sensu istnienia.

Część wystawy WRO Monitor Polski w dużym studiu TVP we Wrocławiu. Fragmenty rozmowy nadawane na żywo w programie telewizyjnym.

W tej instalacji przestrzennej artysta eksploruje granice między realnością a rzeczywistością medialną, wykorzystując telewizyjny ekran jako źródło obrazu. Dzieło opiera się na prostych środkach formalnych, tworząc jednak niezwykle efektowną wizualnie kompozycję.

Pulsujący obraz z monitora telewizyjnego odbija się w dziesiątkach małych lusterek, które rozpraszają go na fragmenty. Co ciekawe, telewizor jest odwrócony od widza, przez co obraz staje się zapośredniczony i odrealniony, a rola monitora sprowadzona jest wyłącznie do źródła pulsującego światła.

Pokaz premierowy podczas festiwalu WRO Monitor Polski. Praca obecnie w kolekcji warszawskiej Zachęty.

Fragment programu telewizyjnego, w którym artysta opowiada o swojej instalacji wideo, przedstawiającej fragment programu telewizyjnego, którego obraz jest w większości zakryty. Widoczne pozostają jedynie dwa małe okna wycięte z całego ekranu, które następnie są transmitowane przez dwie kamery na kolejne dwa telewizory.

Jak mówi artysta, praca nawiązuje do selektywności, cechy każdego dokonującego wyborów człowieka, artysty wybierającego temat i materiał do przedstawienia, czy też programu telewizyjnego, w którym zawsze oglądamy tylko wycinek rzeczywistości. Zakrycie, cenzurowanie materiału telewizyjnego pozwala jednocześnie na uruchomienie wyobraźni, która podczas oglądania pełnego obrazu, może być wyłączona.

Artysta za pomocą autorskiego, pionierskiego oprogramowania do improwizacji audiowizualnej, wykonuje utwór na komputerze Amiga 2000. Muzyka i obraz powstają w czasie rzeczywistym generowane przez wspólny software.

Performans podczas festiwalu polskiej sztuki wideo WRO Monitor Polski transmitowany na żywo ze studia Telewizji Polskiej w drugim programie TVP.

Instalacja wideo w przestrzeni publicznej, przed budynkiem galerii BWA Awangarda. Składa się z konstrukcji przypominającej wielkie, pionowe akwarium, w którym w górę i w dół pływa telewizor, a wewnątrz niego sfilmowany performer – Jarosław Knabel.

Tytuł nawiązuje do łacińskiego zwrotu oznaczającego „od jajka do jabłek” lub „od początku do końca”.

Dokumentacja przedstawia koncert kontrabasisty Tadeusza Wieleckiego w otoczeniu tej instalacji.

Telewizor skrzynkowy wyeksponowany jako źródło srebrzystego światła odbijający się w zawieszonym wysoko lustrze w kształcie półksiężyca.

Instalacja nawiązuje do romantycznych wizji nowych technologii, a z drugiej strony antycypuje, w jaki sposób będą one wzmacniać kulturę mieszczańską, konsumpcjonizm, nudę i bezcelowość.

Jedno z epitafiów, które Józef Robakowski stworzył w latach 1966-1994. Instalacja składa się z metalowej konstrukcji ze spreparowaną głową jelenia połączoną ze świecącą żarówką i telewizora z zapisem wideo przedstawiającym leżącego artystę z jelenimi rogami, który pali papierosa.

Słowa artysty:
Moje pierwsze epitafium poświęciłem kiedyś „Janowi Gnatowi”. Była to tablica nagrobna z namalowanym torsem mężczyzny zwieńczonym zamiast głową piszczelą zwierzęcą (druga wystawa Multimedialnego Stowarzyszenia Artystycznego „Krąg”, Muzeum Okręgowe, Toruń, 1967). Według mojej intencji epitafium to miało znamionować los człowieka już struchlałego, trupa pozbawionego całkowicie energii artystycznej. Było symbolem jakiegoś niechybnego końca, ale też i zapowiedzią nowej, twórczej, jeszcze bardziej wzmożonej siły, przeobrażenia w kompletnie inną możliwość. Dzisiaj, po trzydziestu prawie latach, pojawia się nowe epitafium. Tym razem „Pana Jelenia”, aby personifikować chęć butnych gestów. Ma ono rozprawić się z mizernym losem współczesnego artysty jako naiwnego błazna, dupodaja i twórcy pięknych idei i rzeczy…

PS Myśliwy, który mi sprzedawał to trofeum twierdził, że to był najpiękniejszy jeleń w stadzie, najbardziej witalny i okazały (Haupthirsch). Chciał go mieć za wszelką cenę. Podniecony mówił mi, że podchodził go kilkanaście razy, aż udało się powalić to piękne zwierzę jednym strzałem ze złocistego sztucera między oczy.

Ukryta Dekada to długofalowy projekt badawczy, edytorski i wystawienniczy Centrum Sztuki WRO, mający na celu zebranie, opracowanie i udostępnienie prac stworzonych przy użyciu wideo i pierwszych technik cyfrowych w bardzo szczególnym w sztuce polskiej okresie lat 1985-1995.

Okres ten rozpoczyna się indywidualnymi poszukiwaniami garstki twórców, którzy sięgnęli po względnie nowe medium; rozproszonych, działających poza ówczesnymi instytucjami sztuki, a kończy uznaniem twórczości wideo za istotną dziedzinę świata sztuk pięknych i zajęciem przez nią ważnej pozycji w sztuce współczesnej i jej instytucjach.

Dokumentacja przedstawia pierwszą odsłonę kolekcji zgromadzonej przez WRO – wystawę w Muzeum Narodowym we Wrocławiu podczas Biennale WRO 09.

Obok wyboru taśm znalazły się na niej także obiekty i instalacje wideo, prezentujące archiwalne prace w uaktualnionym kontekście wystawienniczym.